سبد خرید ٠
منو

فیروزه

فیروزه


بیشتر از شش هزار سال است که  فرهنگ بومی آمریکا، فارس، آسیا و مصر، اسیر زیبایی جذب کننده و نیروی عرفانی سنگ فیروزه شده است. هرکدام از این باستان ها، فیروزه را یکی از مواد مورد علاقه برای تولید منبت کاری ها، زیورآلات و مجسمه های کوچک می دانند.
سنگ فیروزه در مناطق محدودی بر روی زمین یافت می شود: در مناطق خشک و بی آب و علف، آبهای زیرزمینی اسیدی و غنی از مس به سمت پایین نفوذ می کنند و با مواد معدنی حاوی فسفر و آلومینیوم واکنش نشان می دهند. نتیجه این فرآیند رسوبی یک ترکیب متخلخل و نیمه شفاف تا مات از فسفات مس هیدراته و آلومینیوم است.
فیروزه یک ماده معدنی مات است که در سایه های زیبایی از آبی، سبز، سبز مایل به آبی و سبز مایل به زرد دیده می شود و هزاران سال است که به عنوان یک سنگ قیمتی ارزشمند است. سنگ فیروزه به قدری محبوب است که زبان انگلیسی از کلمه "turquoise" (به معنی فیروزه) برای رنگ آبی کمی مایل به سبز استفاده می کند، که رنگ فیروزه با کیفیت بالا است.
تعداد خیلی کمی از مواد معدنی دارای رنگی هستند که به قدری شناخته شده، مشخص و تاثیرگذار باشد که اسم آن ها به طور معمول مورد استفاده قرار بگیرد. فقط سه ماده معدنی دیگر( طلا، نقره و مس) رنگی دارند که در زبان های مرسوم، اغلب بیشتر از فیروزه استفاده می شوند.

لیست محتویات:

اسم فیروزه از کجا می آید؟

رنگ های فیروزه

پیدایش فیروزه

مشخصات فیزیکی فیروزه

جواهرات و آثار هنری فیروزه

فیروزه طبیعی و روش های ترمیمی آن

فیروزه مصنوعی و تقلبی

پایان دادن به برخی از سردرگمی ها در شناخت فیروزه

 

اسم فیروزه از کجا می آید؟

اسم فیروزه

 

این سنگ قیمتی با اسم های زیادی شناخته شده است، اما کلمه فیروزه مربوط به قرن 17 است و از زبان فرانسوی گرفته شده است که در آن کلمه "turquois" به معنی "Turkish" (ترکیه) است، و این اسم به این دلیل بر روی این سنگ قیمتی گذاشته شده است که این ماده معدنی برای اولین بار از معادن تاریخی ایران در خراسان از طریق ترکیه، به اروپا آورده شده است.
 

رنگ های فیروزه

رنگ فیروزه

 

مواد معدنی آبی رنگ کمیاب اند و به همین دلیل است که فیروزه توجه بازار سنگ های قیمتی را به خودش جلب کرده. بهترین رنگ فیروزه، آبی آسمانی یا آبی کم رنگ مایل به سبز است. بعد از اینکه ماده معروف با کیفیت بالا در منطقه ای که در حال حاضر به اسم عراق شناخته می شود، استخراج شد، یکسری از مردم این رنگ را "آبی عجمی" توصیف می کنند و این اشتباه است، به این دلیل که استفاده از نام موقعیت جغرافیایی به عنوان اسم یک گوهر فقط در زمانی باید اتفاق بیوفتد که آن ماده در آن محل استخراج شود.
بعد از رنگ آبی، سنگ های به رنگ سبز مایل به آبی در اولویت قرار می گیرند، و سنگ های سبز و سبز مایل به زرد کمتر محبوب اند. باعث از بین رفتن رنگ آبی خوب فیروزه، مقدار کمی از آهن است که در ساختار فیروزه، جایگزین آلومینیوم می شود. متناسب با فراوانی آهن، رنگ سبز فیروزه بیشتر می شود. بنابراین، رنگ فیروزه با مقدار کمی از آهن یا روی که جایگزین مس در ساختار فیروزه می شود، ممکن است تغییر کند.
 برخی از فیروزه ها شامل اجزایی از سنگ میزبان شان (معروف به ماتریس " matrix") هستند، که به صورت تار عنکبوتی به رنگ سیاه یا قهوه ای یا تکه هایی در داخل فیروزه دیده می شوند. بسیاری از گوهر تراشان سعی می کنند سنگها را به نحوی بتراشند که ماتریس را از بین ببرند، اما گاهی اوقات آنقدر به طور یکنواخت یا ظریف در سنگ پراکنده شده اند که نمی توان از بودن آن ها در فیروزه جلوگیری کرد. برخی از افرادی که جواهرات فیروزه ای خریداری می کنند از دیدن ماتریس درون سنگ لذت می برند، اما به عنوان یک اصل کلی، فیروزه با ماتریس زیاد، کمتر محبوب و مورد پسند است.
برخی ازمناطق فیروزه ای، ماده ای با رنگ و ظاهری مشخص تولید می کنند، به طور مثال، معدن "زیبای خفته" (Sleeping Beauty Mine)، با فیروزه آبی روشن شناخته می شود، خیلی از فیروزه های معدن "سلطان" (Kingman Mine)، آبی روشن با شبکه تار عنکبوتی از ماتریس سیاه است. معدن "مورنسی" (Morenci) مقدار زیادی از فیروزه آبی تیره با پیریت سولفید آهن(pyrite)(FeS2)، با ماتریس تولید می کند. بیشتر فیروزه های "بیزبی" (Bisbee)، رنگ آبی روشن با ماتریس قهوه ای شکلاتی هستند. افرادی که فیروزه را می شناسند اغلب، نه همیشه، می توانند به درستی متوجه شوند که سنگ فیروزه برای کدام معدن است.

پیدایش فیروزه

پیدایش فیروزه

 

فیروزه به ندرت در کریستال های خوش فرم یافت می شود و معمولا مجموعه ای از ریز کریستال هاست. وقتی ریز کریستال ها از نزدیک به یگدیگر می پیوندند، سنگ فیروزه دارای تخلخل کمتر، دوام بیشتر و جلای بیشتری برای درخشش بیشتر می یابد. این درخشش از شیشه کمتر است، اما اکثر مردم آن را به عنوان درخشش مومی یا شیشه ای توصیف می کنند.
بهترین شکل فیروزه در آب و هوای خشک شکل می گیرد و این امر تعیین کننده جغرافیای منابع فیروزه است. بیشتر راف های فیروزه جهان، در حال حاضر در ایران، جنوب غربی ایالات متحده، چین، شیلی، مصر و مکزیک تولید می شود.
در این مناطق، آب باران از طریق خاک و سنگ به سمت پایین نفوذ می کنند و با مقادیر کمی از مس حل می شوند. وقتی این آب بخیر شود، مس با آلومینیوم و فسفر ترکیب می شود و مقادیر کمی از فیروزه در شکاف های دیواره های سطح زیرین زمین قرار می گیرد.
همچنین فیروزه می تواند در دل سنگی جای بگیرد که با این آبها در تماس است. اگر این جایگزینی به صورت کامل انجام شود، فیروزه ای بزرگ و کامل تشکیل می شود. اما اگر جایگزینی به طور کامل اتفاق نیوفتد، سنگ میزبان به عنوان "ماتریس" درون فیروزه قرار می گیرد. ماتریس می تواند به شکل تار عنکبوتی، تکه ای یا طرح های دیگر در فیروزه ظاهر شود.


مشخصات فیزیکی فیروزه

مشخصات فیزیکی فیروزه


مشخصات فیزیکی فیروزه برای شناسایی آن و همچنین برای مراقبت از جواهرات فیروزه ای می توانند ارزشمند و مهم باشند. هوازدگی می تواند به میزان قابل توجهی خصوصیات فیزیکی فیروزه را تغییر دهد. یک فیروزه هوا زده شده، می تواند همچنان رنگ مطلوبی داشته باشد، اما از شدت سختی و دوام آن کاسته شده است. این فیروزه را نمی توان به صورت دامله ای یا مهره ای برش داد. این نوع از فیروزه اغلب خرد می شود و از آن برای ساخت فیروزه "کامپوزیت" یا "بازسازی" استفاده می کنند.
 

طبقه بندی شیمیایی   فسفات
رنگ آبی آسمانی( محبوب ترین و مرغوب ترین رنگ)، آبی، سبز مایل به آبی، سبز، سبز مایل به زرد (اغلب با ماتریس قهوه ای، خاکستری، یا سیاه به شکل تار عنکبوتی یا رنگ پس زمینه)
رگه از سفید مایل به آبی تا سفید مایل به سبز
درخشش  مومی تا شیشه ای، کدر و گچی در صورت هوازدگی
شفافیت مات
میزان سختی مو(Mohs) 6 تا 5 (اغلب به دلیل تخلخل یا قرار گرفتن در معرض هوا کمتر است)
وزن مخصوص 2.5 تا 2.9 ( به دلیل متخلخل بود و سایر مواد معدنی که به عنوان ماتریس در سنگ وجود دارند متغییر است)
خصوصیات تشخیصی رنگ، انعکاس
ترکیب شیمایی CuAl6(PO4)4(OH)8·4H2O
ساختار بلوری  سه شیب (Triclinic)
کاربرد سنگ قیمتی، مجسمه های کوچک، سنگ تزئینی

جواهرات و آثار هنری فیروزه

آثار هنری فیروزه


اولین پیشینه استفاده از فیروزه در جواهرات یا زیور آلات به مصر برمی گردد. در آنجا، فیروزه ای در مدفن های سلطنتی یافت شده است که آن ها بیش از 6000 سال قدمت دارند. مصریان آن را "مفخات" (mefkhat) نامیدند و پاداشاه و الهه "هاتور" آن ها وابسته به این سنگ بودند. این سنگ در ساخت طلسم ها، مهره ها، گلوبند ها و در نیم تنه طلایی شاه "توتان خامن" (King Tutankhamun) به چشم می خورد.

 

آثار هنری فیروزه


حدود 4000 هزار سال پیش، معدن کاران در فارس فیروزه را در انواع مختلفی از رنگ آبی آسمانی یا آبی مایل به سبز تولید کردند. این ماده بسیار محبوب بود و از طریق آسیا به اروپا تجارت می شد. اصطلاح "آبی عجمی" از همین جا گرفته شده است. فارس (ایران امروزه) فرهنگ دیگری بود که از همان اوایل از فیروزه استفاده می کرد. فارسیان با ادغام فیروزه در معماری و موزاییک های تزئین شده دیوارهای مساجد، از فیروزه بسیار منحصر به فرد استفاده کردند. فارسیان از کلمه "فیروزه" به معنی پیروزی استفاده می کنند و رنگ آن را مقدس و نشان دهنده بهشت روی زمین می دانند. ساخت مسجد شاه در اصفهان، که اکنون به عنوان یکی از میراث تاریخی جهانی یونسکو ثبت شده است، در سال 1611 توسط معمار ارشد "شیخ هایی" آغاز شد. از فیروزه به همراه کبالت و لاجورد در موزائیک ها و نقش و نگار خوشنویسی ها، در امتداد دیوار ها و سقف های گنبدی به وفور استفاده می شود. در تصویر زیر نوعی طاق تزئین شده را می بینید که مخصوص معماری اسلامی است.

 

آثار هنری فیروزه


در آمریکای شمالی اولین استفاده از فیروزه در منطقه "Chaco Canyon" در نیومکزیکو بود، جایی که بیش از 2000 سال پیش این گوهر مورد استفاده قرار گرفته است. هنرمندان باستانی مهره ها، آویز فیروزه، منبت کاری و مجسمه های کوچک فیروزه ای را ساختند.

فیروزه راف و اشیاء فیروزه ای بسیار مورد توجه بومیان آمریکایی قرار داشت و به طور گسترده ای تجارت می شد. این طراحی های اولیه ی جواهرات بومیان آمریکا، ساده بودند و فیروزه در دورگیری های فلزی قرار نگرفته بود.

 

آثار هنری فیروزه


در اواخر دهه 1800، هنرمندان بومی آمریکایی شروع به استفاده از سکه های نقره برای ساخت جواهرات کردند. این کار به سبک فیروزه و نقره استرلینگ جواهرات بومی امریکایی تکامل پیدا کرد، که امروزه بسیار محبوب هستند.
با گذشت زمان، تقاضا برای فیروزه و جواهرات فیروزه ای کم و زیاد می شد. در سال 1912، سنگ فیروزه یکی از اصلی ترین سنگ های مدرن به عنوان سنگ ماه تولد دسامبر (10 آذر تا 10 دی) معرفی شد. این باعث افزایش محبوبت فیروزه شد، که همچنان تا به امروز ادامه دارد.


فیروزه طبیعی و روش های ترمیمی آن

روش های ترمیمی فیروزه


فقط مقدار کمی از فیروزه ای که امروزه استخراج می شود می تواند بدون استفاده از نوعی روش ترمیمی برای ساخت جواهرات یا تراشیده شدن مورد استفاده قرار بگیرند. این روش های ترمیمی باعث می شوند که فیروزه به اندازه کافی برای تراشیده شدن مستحکم شود، برای ساخت جواهرات دوام کافی داشته باشد و یا باعث بهبود رنگ و قابلیت فروش شود.
فیروزه ترمیم نشده محصول نادری است. سنگ های فیروزه تراشیده نشده، فیروزه هایی که تراش دارند و جواهراتی که از این فیروزه های ترمیم نشده ساخته می شوند، خاص و مورد توجه بسیاری از افراد قرار می گیرد. یافتن از فیروزه های خام و ترمیم نشده بسیار دشوار است و افراد زیادی به دلایل مختلف خواستار آن هستند.
انواع مختلف فیروزه بر اساس نوع ترمیم و محبوبیت شان از بالا به پایین لیست شده اند:

 

فیروزه طبیعی ترمیم نشده

روش های ترمیمی فیروزه


این نام فیروزه ای است که به شکل دامله، مهره یا سایر موارد تراش می خورد و بدون استفاده از هیچ نوع روش ترمیمی ای برای ساخت جواهرات مورد استفاده قرار می گیرد. این مطلوب ترین نوع فیروزه است، علی الخصوص اگر رنگ جذابی داشته باشد. به احتمال زیاد این فیروزه را برای فروش در فروشگاه هایی که تخصص آنها فروش جواهرات ظریف فیروزه ای است، آنهایی که کالاهایی با کیفیت بالا می فروشند، یا آنهایی که متخصص فروش گوهر های طبیعی و ترمیم نشده اند، پیدا کنید.


فیروزه تثبیت شده

روش های ترمیمی فیروزه


این نام برای فیروزه ای استفاده می شود که با پلیمر یا ماده چسبان دیگری اشباع شده است تا از دوام کافی برای تراش و استفاده در جواهرات برخوردار باشد. فیروزه ای که مستقیما از معدن استخراج شده است برای تولید بیش از حد نرم، متخلخل، شکننده یا شکسته شده است. این روش بسیار مورد استقبال قرار گرفته است، به این دلیل که عرضه فیروزه طبیعی نسبت به تقاضای افرادی که آن را می خواهند، بسیار کمتر است. این حقیقت که یک محصول از فیروزه تثبیت شده ساخته شده است را باید همیشه قبل از فروش به خریدار اعلام شود و قیمت آن نسبت به فیروزه طبیعی با کیفیت مشابه باید کمتر باشد.


کامپوزیت یا فیروزه بازسازی شده

روش های ترمیمی فیروزه


این نوع از فیروزه، از قطعات کوچک فیروزه تشکیل می شود که با پلیمر مخلوط می شوند و در قطعات قالبی شکل ریخته می شوند. بعضی اوقات، فیروزه خرد شده و برخی از مواد غیر فیروزه ای نیز در آن گنجانده می شود. سپس قالب ها به قطعات کوچکی بریده می شوند که برای تراش دامله، مهره و سایر موارد مورد استفاده قرار می گیرند. به دلیل این روش ساخت، این ماده اغلب " فیروزه بلوکی" نامیده می شود. فروشندگانی که به اینکه تنها سنگهای قیمتی طبیعی می فروشند، افتخار می کنند و اغلب اوقات از فروش فیروزه بازسازی شده خودداری می کنند. برخی از آمایشگاه های گوهرشناسی از نامیدن این سنگ به عنوان فیروزه اجتناب می کنند و در عوض آن را "یک محصوا ساخته دست بشر" می داند. در عین حال، یکسری از فروشنگان از فروش این سنگ ها و جواهرات ساخته شده از آنها به دلیل اینکه ظاهر جذاب و قیمت پایینی دارند، خشنود هستند.


فیروزه رنگ شده

روش های ترمیمی فیروزه
فیروزه ماده ای متخلخل است و به راحتی رنگ را جذب خودش می کند. از رنگ کردن برای تغییر رنگ فیروزه به رنگی که خریدار بیشتری دارد، استفاده می شود. همچنین از روش رنگ کردن می توان برای تولید رنگی مرغوب تر استفاده کرد. فیروزه کامپوزیت و بازسازی شده متداول ترین مواد رنگ شده هستند که از روش رنگ کردن می توان برای رنگ آمیزی فیروزه یا مواد چسنبده پلیمر استفاده کرد. گاهی اوقات از رنگ سیاه یا قهوه ای برای تغییر رنگ ماده ماتریس استفاده می شود تا آشکار تر و یکنواخت به نظر برسد. ارزش فیروزه رنگ شده در مقایسه با فیروزه ترمیم نشده با کیفیت و رنگ یکسان همیشه از ارزش کمتری برخوردار است.

 

فیروزه مصنوعی و تقلبی

فیروزه مصنوعی


مقدار کمی از فیروزه های مصنوعی به رنگ آبی آسمانی و گاهی اوقات با ماتریس تارعنکبوتی شکل خاکستری رنگ که محصولی سرامیکی با ترکیبی شبیه به فیروزه طبیعی بود، در دهه 1980 توسط شرکت گیلسون (Gilson) تولید شد و برخی از آنها برای ساخت جواهرات مورد استفاده قرار گرفتند.
فیروزه های مصنوعی و شبیه سازی شده از دهه 1970 در روسیه و چین تولید می شوند. هر دو کشور تولید کننده پربازده ای هستند. از این فیروزه ها برای ساخت دامله ها، مهره ها، مجسمه های کوچک و بسیاری از موارد دیگر استفاده می شود. عکسی که در این بخش مشاهده می کنید تصویری از دامله های فیروزه ای مصنوعی را نشان می دهد که ساخت روسیه است.
موادی مختلف از شیشه، پلاستیک و سرامیک وجود دارد که ظاهری شبیه به فیروزه دارند. بسیاری از آنها را می توان به راحتی با تست کردن میزان سختی، وزن، ضریب شکست و سایر خصوصیات از فیروزه تشخیص داد.

 

پایان دادن به برخی از سردرگمی ها در شناخت فیروزه

شناخت فیروزه


هولیت و منیزیت کانی هایی به رنگ خاکستری روشن تا سفید هستند که غالبا نشانه هایی دارند که به ماتریس تار عنکبوتی شکل که در برخی از فیروزه ها دیده می شود، شباهت دارند. می توان آنها را به رنگ آبی فیروزه ای رنگ کرد که بسیار شبیه به فیروزه طبیعی باشند.  این سنگ های رنگ شده بسیاری از افراد را هنگام خرید فریب داده و هنوز هم توسط خریدارانی که با فیروزه آشنایی زیادی ندارند، به عنوان فیروزه اصل اشتباه گرفته می شوند.
سنگ های رنگ شده به بازار فیروزه اصل آسیب رسانده است. این سنگ ها با فرض بر اینکه فیروزه اصل هستند خریداری می شوند و باعث ایجاد عدم اطمینان در ذهن بسیاری از خریداران جواهرات شده است و این امر باعث می شود برخی از افراد از خرید جواهرات فیروزه ای اجتناب کنند.
امروزه از هولیت و منیزیت رنگ شده برای تولید انبوهی از مهره ها، دامله ها، سنگهای فروریخته  و سایر موارد که شبیه به فیروزه هستند استفاده می شود و تقریبا همه جا در بازار موجود هستند، پس اگر فیروزه ای با رنگ آبی خیلی عالی و یکدست دیدید، حواستان را برای خریدنش جمع کنید.

 

شناخت فیروزه


هولیت و منیزیت را می توان به راحتی با استفاده از شکست سنج (refractometer) جدا کرد. اما اگر مایل به انجام یک آزمایش مخرب هستید، رنگ آبی ای که برای رنگ آمیزی هولیت و منیزیت استفاده می کنند عموما خیلی عمیق نفوذ نمی کند. اگر کم رنگ شده باشد، پشت دامله را با یک سنجاق بتراشید که اغلب قسمت سفید داخلی آن آشکار می شود. اما اگر شدت رنگ آمیزی آن بیشتر باشد، باید عمیق تر بتراشید یا کمی از لبه آن را بشکنید تا قسمت رنگ نشده آن ظاهر شود.

 

برای مشاهده و خرید محصولات فیروزه روی لینک های زیر کلیک کنید.

 

بازگشت به ابتدای صفحه: فیروزه

 گرد آوری: www.angoshtar.com " انتشار مطالب فقط با لینک به angoshtar.com مجاز است (گروه تولید محتوای انگشتر.کام متشکل از گوهرشناسنان و مترجمین حد اکثر توان خود را در جهت ارائه مطالب صحیح و دقیق کرده است،امیدواریم مفید باشد، و هیچ گونه مسئولیتی را در قبال آن ندارد برای درک بهتر مطلب به منبع مراجعه شود)"منبع: geologypage.com, geology.com, turquoisejewelry.com, gia.edu, dailyartmagazine.com, wikipedia.org




  • وضعیت
  • جدیدترین
  • پربازدیدترین
  • پرفروشترین
  • ارزانترین
  • گرانترین
ثبت سفارش
تعداد
عنوان